Kepentingan memantau persekitaran (siri 4)

Entri: 31

Teks: usry Abdullah

Foto: Google Image

Membuat pemantauan ke atas persekitaran merupakan salah satu dari aktiviti dalam pengurusan perniagaan dan proses memantau persekitaran  ini adalah  langkah ke dua dalam pengurusan strategi. 

Maklumat yang diperolehi dari aktiviti membuat pemantauan persekitaran ini akan digunakan oleh usahawan untuk membuat perancangan selanjutnya, seperti apa jenis strategi yang akan diguna pakai  dalam perniagaan  dan bagaimana model atau pelan perniagaan beliau nanti. 

Manakala kepada mereka yang bakal bergelar usahawan yang ingin membuka perniagaan sendiri pula, aktiviti pemantauan persekitaran ini akan membantu mereka menjawab persoalan sama ada perniagaan yang bakal  dibuka nanti mempunyai peluang untuk berjaya atau sebaliknya.  
Adakah perniagaan beliau nanti mampu untuk bersaing dengan peniaga lain yang turut sama berada dalam pasaran atau kawasan tersebut.

Sebagaimana yang ditulis dalam entri lepas,  persekitaran perniagaan ini boleh dibahagikan kepada tiga kategori utama iaitu persekitaran dalaman, persekitaran industri (persekitaran mikro) dan persekitaran am (persekitaran makro). 

Persekitaran dalaman 

Persekitaran dalaman adalah keadaan syarikat atau apa yang syarikat anda  ada/miliki, seperti bilangan pekerja, jumlah modal, keunikan produk atau perkhidmatan yang  ditawarkan dan semangat serta sifat semulajadi yang dimiliki sama ada anda mempnyai sifat keusahawanan atau pun tidak.

Dengan mengumpul dan menyenaraikan maklumat-maklumat tadi, anda akan dapat mengetahui apa kelebihan (Strength) yang anda miliki dan apa kekurangan (Weaknesess) yang perlu diperbaiki. 

Di samping itu juga,  sebarang perubahan yang berlaku dalam persekitaran dalaman syarikat ini akan memberi kesan yang 'serta merta' kepada perjalanan perniagaan anda sebagaimana yang dibincangkan dalam entri yang lepas. Oleh itu anda perlu segera bertindak memperbaiki atau membuat perubahan.

Manakala kepada bakal usahawan pula, persekitaran dalaman ini akan menentukan sama ada anda mampu atau tidak untuk bersaing dengan peniaga lain yang beroperasi di dalam pasaran tersebut. Persekitaran dalaman ini juga akan memberi anda petunjuk tentang apa strategi yang sesuai untuk anda praktiskan dan bagaimana bentuk pelan perniagaan anda nanti.
 

Persekitaran mikro/ persekitaran industri.

Persekitaran mikro ini juga dikenali sebagai persekitaran industri.  

Persekitaran ini adalah persekitaran yang berada di luar syarikat anda.  Ia berkaitan dengan industri yang diceburi dan  boleh diibaratkan seperti persekitaran di sebuah pekan di mana perniagaan anda beroperasi.

Contohnya anda membuka gerai menjual ayam goreng di hadapan hentian bas di pekan tempat anda tinggal. Dalam konteks ini, apa-apa elemen yang terdapat di dalam pekan/bandar tersebut merupakan 'persekitaran industri' anda. 

Kawasan perumahan yang terletak berhampiran pekan itulah tempat tinggalnya pelanggan-pelangan anda. Di pekan tempat anda membuka gerai itu juga mungkin adanya pesaing anda yang turut sama menjual ayam goreng dan di pekan itu juga mungkin letaknya kilang yang membekal ayam dan kilang tepung.  Akhir sekali, mungkin di pekan itu juga terdapatnya pejabat pihak berkuasa tempatan yang bertanggungjawab mengeluarkan lesen perniagaan kepada anda. 

Oleh itu, sebarang perubahan yang berlaku dalam elemen-elemen tadi (pelanggan, pembekal, pesaing dan pihak berkuasa tempatan) akan  mempengaruhi perniagaan menjual ayam goreng yang anda usahakan itu. Ia boleh memberi kesan positif ataupun kesan negatif kepada perniagaan anda. 

Oleh itu anda perlu membuat keputusan seberapa segera yang boleh untuk memastikan perniagaan anda tidak terjejas.  

Contohnya seperti situasi berikut. 

Disebabkan oleh kenaikan kadar inflasi  serta peningkatan kos sara hidup yang berterusan sejak kebelakangan ini, pendapatan boleh guna penduduk di pekan tempat anda  menjalankan perniagaan itu semakin kecil. Kuasa beli mereka juga semakin menurun. 

Untuk meneruskan kesinambungan hidup, penduduk di pekan tempat anda menjalankan perniagaan tadi  mula mengambil langkah berjimat ketika berbelanja. 

Kesan dari langkah penjimatan yang diambil oleh penduduk-penduduk ini seterusnya memberi kesan kepada perniagaan ayam goreng anda.  Jika sebelum ini anda mampu menjual sebanyak 180 ketul ayam goreng dalam sehari (180 ketul bersamaan 20 ekor ayam), sekarang jualan anda telah merosot kepada 130 ketul sehari. 

Keadaan ini menjadi semakin teruk pada setiap pertengahan bulan iaitu pada minggu ketiga setiap bulan.  Dalam tempoh tersebut, anda hanya mampu menjual sekitar 80-100 ketul ayam goreng sahaja. 

Oleh itu anda perlu membuat pemerhatian akan trend ini dan mengesan punca mengapa terjadinya perubahan ini. Jika anda masih juga menjual ayam goreng tanpa mengikut trend ini, tidak mustahil dalam tempoh yang singkat saja, perniagaan anda akan mengalami kerugian. 

Antara langkah yang boleh diambil ketika menghadapi situasi begini ialah dengan mempraktiskan ‘strategi cantasan’ (strategi ini boleh dibaca di dalam buku Jom Bisnes!).  Di samping itu, langkah  lain yang boleh diambil oleh anda ialah dengan memperbanyakkan lagi aktiviti promosi  dengan tujuan untuk memperkenalkan semula atau mengingatkan penduduk di pekan tersebut tentang kewujudan dan keenakan ayam goreng yang anda jual. 

Inilah contoh yang menunjukkan persekitaran mikro atau persekitaran industri mempengaruhi kesinambungan perniagaan yang anda jalankan.

Persekitaran am/ persekitaran makro.

Persekitaran perniagaan yang terakhir yang telah dibincangkan dalam entri yang lalu ialah persekitaran am atau persekitaran makro. 

Persekitaran am ini boleh diumpamakan atau diibaratkan seperti persekitaran dalam sesebuah negara. Oleh itu elemen yang perlu diberi perhatian dalam persekitaran am ini ialah tahap  pertumbuhan ekonomi negara, perubahan dan pergolakan politik semasa, perubahan dasar kerajaan dan kemajuan teknologi. 

Sebarang perubahan yang berlaku ke atas elemen persekitaran am ini biasanya akan memberi kesan yang lambat sedikit kepada perniagaan anda berbanding perubahan persekitaran industri. Mungkin ia mengambil tempoh sehingga 4-5 bulan barulah perniagaan anda mula merasai akan kesannya. 

Contoh yang paling mudah untuk menghuraikan kesan perubahan persekitaran am dan kesannya kepada perniagaan anda ialah  kesan perlaksanaan GST yang dilaksanakan oleh kerajaan pada tahun 2015 yang lalu. 

Kesan perlaksanaan GST ini tidak dirasai serta merta kepada pengguna. Ia mengambil masa sekurang- kurangnya 5-6 bulan, barulah pengguna mula merasa akan kesan GST ini. Ketika itulah mereka akan sedar bahawa perlaksanaan GST ini akan menyebabkan kos sara hidup menjadi tinggi dan harga barangan menjadi lebih mahal berbanding sebelum perlaksanaan GST dahulu.

Begitu juga kesannya kepada anda sebagai  seorang peniaga. Kesan yang jelas ialah  perniagaan anda mula merosot jualannya disebabkan oleh kuasa beli pengguna yang semakin menurun. Jika anda tidak memantau atau menyedari akan perubahan yang berlaku ke atas persekitaran am ini, anda mungkin tidak dapat memahami mengapa secara tiba- tiba perniagaan anda menjadi perlahan. 

Namun jika anda selalu membuat pemerhatian akan perubahan-perubahan tersebut, anda akan mendapat jawapan atas apa yang terjadi. Di sinilah pentingnya anda memantau perubahan persekitaran ini bagi mendapat kepastian dan membantu anda membuat perancangan bagi mengahadapinya.  

Situasi yang dibincangkan tadi adalah antara contoh yang menunjukkan bagaimana perubahan persekitaran am atau persekitaran makro juga boleh mempengaruhi kelancaran perniagaan anda. Oleh itu anda juga disarankan untuk memantau perubahan persekitaran am ini walaupun kesan akibat berlakunya perubahan persekitaran am ini kepada perniagaan anda adalah lambat. 

Dengan memantau perubahan persekitaran am ini, sekurang-kurangnya anda ada masa untuk bersedia dan mencari jalan bagaimana untuk menghadapinya nanti supaya kelangsungan perniagaan anda tidak terjejas. 

Lagi satu contoh yang menunjukkan kesan persekitaran am ini boleh mempengaruhi perniagaan anda ialah kesan dari perubahan cuaca  yang semakin hangat  dan kering yang melanda negara beberapa bulan kebelakangan ini. 

Perubahan cuaca ini juga akan memberi kesan kepada perniagaan anda terutamanya jika anda menjalankan perniagaan menjual minuman, buah-buahan ataupun menjual sayur-sayuran. Jika anda membaca akhbar beberapa hari lepas, pasti anda terbaca berita yang melaporkan bahawa Jabatan metiorologi menjangkakan yang keadaan panas melampau ini mungkin akan berterusan untuk tempoh 2-3 bulan lagi.  

Berita ini merupakan satu 'berita gembira' kepada mereka yang menjalankan perniagaan air minum. Perniagaan anda bakal meletup dan anda berpeluang  membuat keuntungan yang lebih. Oleh itu apabila terbacanya berita tadi, anda sudah boleh merancang untuk menambah stok minuman yang anda jual. Dengan tersiarnya berita fenomenna kepanasan melampau ini juga mungkin menjadi satu  peluang terbaik untuk anda memperkenalkan jenama baru minuman anda di pasaran. 

Tetapi bagi anda yang menjalankan perniagaan menjual sayur-sayuran, berita negara bakal mengahadapi cuaca panas melampau dalam tempoh yang panjang ini akan memberi kesan negatif kepada  perniagaan anda. Ini adalah kerana dalam cuaca yang panas melampau sebegini ia akan menjejaskan pengeluaran sayur di ladang-ladang.

Kesan ini boleh menyebabkan berlakunya kekurangan bekalan sayur pada 3-4 bulan akan datang. Oleh itu anda sebagai peniaga sayur perlu bersedia dengan kenaikan harga sayur yang akan dijual oleh pekebun kepada anda. Kesan ini akan menyebabkan kos pengurusan anda akan meningkat.

Dari perbincangan kali ini,diharap anda akan memahami dengan lebih jelas lagi apa itu persekitaran perniagaan dan bagaimana faktor-faktor persekitaran ini boleh mempengaruhi perniagaan anda supaya anda dapat membuat tindakan yang sesuai mengikut perubahan tersebut. 

Perubahan yang berlaku dalam persekitaran perniagaan ini juga tidak boleh dihalang atau dikawal oleh anda. Sebaliknya anda perlu bertindak dengan menyesuaikan model atau strategi perniagaan anda mengikut perubahan persekitaran tersebut. 

Jika anda tetap dengan model perniagaan dan  strategi yang sama atau  anda bersikap tidak mengendahkan akan perubahan yang berlaku ini, dalam jangka masa panjang perniagaan anda akan menjadi tidak releven  dan sedikit demi sedikit akan terkeluar dari pasaran (perniagaan anda akan gagal). 

Jumpa lagi di entri yang akan datang.